Saskia Stevens in de NRC: Heel Heerlen graaft: citizen science op z’n leukst

13 september 2023

In het project Heel Heerlen graaft werd op 9 en 10 september druk gezocht naar vondsten die een beter beeld kunnen geven van Coriovallum, de Romeinse voorganger van Heerlen. Universitair docent Saskia Stevens vertelt in de NRC meer over dit project, dat hopelijk ook nieuw inzicht oplevert voor haar project Constructing the Limes.

Proefboringen

In Heerlen is al eerder het oudste stenen gebouw van Nederland gevonden. “Het badhuis is natuurlijk een icoon van de stad”, zegt Stevens, “maar door jarenlang opgraven is er ook bekend dat er veel meer in die stad aanwezig was.” Dankzij de nieuwe opgravingen hoopt ze er meer van bloot te kunnen leggen en te kunnen achterhalen waar de mensen vroeger woonden of wat voor materialen ze gebruikten.

Dit wordt gedaan door putten van ongeveer een vierkante meter groot en 1,20 meter diep te graven in 25 tuinen, legt Stevens uit. Het zijn een soort ‘proefboringen’ in een groot gebied, “maar het zijn kansrijke plekken.” Dit graven wordt veel gedaan door de tuineigenaren en een brede groep andere geïnteresseerden, waardoor het project volgens haar een ‘niet eerder vertoond staaltje citizen science’ is.

Onderzoek

Naast het achterhalen hoe Coriovallum er precies uitzag vroeger, hoopt Stevens ook dat er vondsten worden gedaan die helpen bij het project Constructing the Limes. In dit project draait het om het vaststellen van de grens van het Romeinse Rijk in Nederland, waar het weten van bijvoorbeeld de precieze indeling van Coriovallum bij zou helpen.

Of dit soort vondsten erbij zitten, moet nog op zich laten wachten tot alle vondsten geanalyseerd zijn. Stevens heeft grote hoop bij het onderzoek naar sedimentair DNA, dat zich in archeologische bodemlagen bevindt. “Bestudering daarvan duurt ook even, maar kan meer inzicht geven in het dieet van de bewoners van destijds en mogelijke ziekteverwekkers laten zien.”